تعریف: مغلطه خشم بیش از حد موقعی اتفاق می‌افتد که شخصی، به‌علت تفسیر اشتباه یا غرض‌ورزانه از آمار، وانمود کند که یک یا چند مورد استثنا در یک جامعه‌ی آماری هنجار به حساب می‌آیند (بدون ارائه‌ی دلیل و مدرک). هدف از این کار برانگیختن خشم مردم نسبت به آن جامعه‌ی آماری است. این مغلطه یکی از انواع شدید کلیشه‌سازی (Stereotyping) است و اساس آن یک سوگیری شناختی به نام خطای انتساب گروهی (Group Attribution Error) است.
معادل انگلیسی: Overextended Outrage
معادل‌های جایگزین: داد و بیداد اخلاقی، داد و بیداد سیاسی
الگوی منطقی:
شخص ۱ کار بدی انجام می‌دهد.
شخص ۱ عضوی از گروه X است.
مردم خشم خود را نسبت به گروه X ابراز می‌کنند.
مثال ۱:
فاکس نیوز درباره‌ی گروهی از مهاجران خلافکار خبری پخش می‌کند. خبرنگاران هفته‌ها درباره‌ی این خبر صحبت می‌کنند و خشم و نفرت خود را نسبت به مهاجران غیرقانونی ابراز می‌کنند و ادعا می‌کنند که آن‌ها چقدر برای مردم خوب ایالات متحده‌ی آمریکا خطرناک هستند.
توضیح: آمار جنایت از جانب مهاجران غیرقانونی کمتر از شهروندان قانونی ایالات متحده است (۱). ولی اگر رسانه‌ها قصد داشته باشند مهاجران غیرقانونی را به‌عنوان عنصری خطرناک به جامعه معرفی کنند، می‌توانند با تمرکز روی یک مورد جنایت، آن را به کل مهاجران نسبت دهند و بدین ترتیب روی افکار عمومی تاثیر بگذارند. ابراز خشم و انزجار راهی برای تاثیرگذارتر کردن این تکنیک است.
مثال ۲:
هافینگتن‌پست خبری درباره‌ی یک جمهوری‌خواه که به یک زن مسلمان حمله کرد و از او خواست «برگردد به کشور خودش» پخش کرد. این خبر میلیون‌ها بار بین مردم به اشتراک گذاشته شد و رسانه‌های لیبرال دیگر نیز آن را پخش کردند و درباره‌اش بحث کردند و گفتند که چقدر از نفرت جمهوری‌خواهان نسبت به مسلمانان ناراحت‌اند.
توضیح: مردم و رسانه‌ها (رسانه‌های جانب‌دار) هویت فیزیکی و اجتماعی خلافکاران را زیر ذره‌بین قرار می‌دهند تا دید مردم نسبت به گروه اجتماعی‌ای که خلافکار عضوش است تغییر دهند. چه نیازی بود که اشاره شود طرف «جمهوری‌خواه» بوده است؟ چند نفر از جمهوری‌خواهان به زنان مسلمان حمله کرده‌اند؟ چند نفر از دموکرات‌ها؟ برای این‌که روایت‌سازی خراب نشود، داده‌های بسیاری نادیده گرفته می‌شوند.
استثنا: استثنایی در کار نیست. اگر ابراز خشم از حدی فراتر رود، یعنی در بغرنج بودن مشکل اغراق شده است و گروهی از مردم به ناحق دیوسازی شده‌اند.
راهنمایی: دفعه‌ی بعد، اگر خبری خواندید که شما را خشمگین کرد، فقط از دست افرادی خشمگین شوید که در ماجرا دخیل بودند. از هویت اجتماعی و فیزیکی آن‌ها دیوسازی نکنید.
منابع:
این مغلطه را خود بو بنت ابداع کرده است.
[۱]: Adelman, R., Reid, L. W., Markle, G., Weiss, S., & Jaret, C. (2017). Urban crime rates and the changing face of immigration: Evidence across four decades. Journal of Ethnicity in Criminal Justice, 15(1), 52–۷۷. https://doi.org/10.1080/15377938.2016.1261057
ترجمه‌ای از:
انتشاریافته در:
مجله‌ی اینترنتی دیجی‌کالا
دیدگاه خود را ثبت کنید