تعریف: مغلطه نقض خود موقعی پیش میآید که استدلال خودش را نقض کند و به همین دلیل صحیح بودن آن غیرممکن باشد.
معادل انگلیسی: Conflicting Conditions
معادل لاتین: contradictio in adjecto
معادلهای جایگزین: حرف خود را نقض کردن، ایدهای که خودش را نقض کند
مثال ۱:
تنها چیزی که قطعیست عدم قطعیت است.
توضیح: طبق تعریفی که از عبارت «عدم قطعیت» در ذهن داریم، امکان ندارد خودش قطعی باشد. این عبارت خودش را نقض میکند.
مثال ۲: برام مهم نیست به چی باور داری، به شرط اینکه باورهات به دیگران آسیب نزنن.
توضیح: این جمله متناقض است. در نگاه اول به نظر میرسد «به شرط اینکه» شرطی برای بیانیهی «برام مهم نیست به چی باور داری» باشد، ولی اینطور نیست. این بیانیه باید در همهی شرایط غلط باشد. چون استدلالکننده باید همیشه این موضوع را مدنظر قرار دهد که آیا باور طرف مقابلش به دیگران آسیب میزند یا نه.
استثنا: اگر عبارتی که خودش را نقض کند، در قالب بیانیهای آیرونیک بیان شود (مثلاً به قصد انتقال حقیقت یا معنایی عمیقتر) و نه یک استدلال عادی و لزوماً نباید به معنای تحتاللفظی آن توجه کرد، مغلطهای اتفاق نمیافتد.
منابع:
Cicero: Academic Skepticism | Internet Encyclopedia of Philosophy. (n.d.). Retrieved from http://www.iep.utm.edu/cicero-a/
ترجمهای از:
انتشاریافته در:
مجلهی اینترنتی دیجیکالا
چیزی که جالبه اینه که این مغلطه رو بیشتر می شه تو حرفای نظریه پردازا و فیلسوفای نامی دید.
پیروی این حرفی که زدی، جا داره بگم که بو بنت بعداً خودش هم تاکید میکنه که مغلطه چیزیه که توی استدلال اتفاق میافته، برای همینه که نظریهپردازا و فیلسوفای معروف بیشتر بهش دچار میشن. توی گفتمان عامهی مردم عمدتاً استدلالی انجام نمیشه که بخواد توش مغلطه اتفاق بیفته.گفتمان عامهی غلط عموماً از دروغ مستقیم، خطا در بیان واقعیات (Fact) و گول زدن تشکیل شده و خیلی وقتا کارش اصلاً به مغلطه کشیده نمیشه.
اره. البته یادت باشه چنتا پست هم فرستاده بودم که مغلطه هایی که هرروزه در جامعه می شنویم رو بررسی کرده بود ولی به قول تو فک نکنم کسی تو حرفای معمولی زندگی روزمره دچار مغلطه بشه.
خب آره، اون مغلطهها رو رسانهها و شبکههای اجتماعی و دولتمردا رواج میدن و کسایی که تو راس امور اینجور جاهان حداقل تلاش میکنن یه نیمچه استدلالی بکنن. توی این حوزه مغلطه اتفاق میافته، زیاد هم میافته.
اینم باید در نظر گرفت که خیلی از استدلالهایی که مردم به صورت روزمره به کار میبرن ریشه توی یکی از سخنگوهای یه منبع قدرت دارن.