تعریف: مغلطه انکار عبارت به‌هم‌پیوسته مغلطه‌ای صوری است که در فرضیه‌ی نخستش بیان می‌کند که حداقل یکی از دو عبارات به‌هم‌پیوسته (گزاره‌ی مقدم و تالی) اشتباه است و نتیجه‌گیری می‌کند که عبارت دیگر باید صحیح باشد.
معادل انگلیسی: Denying a Conjunct
الگوی منطقی:
هم P و هم Q نیست.
P نیست.
پس Q هست.
هم P و هم Q نیست.
Q نیست.
پس P هست.
مثال ۱:
من هم بیشعور و هم احمق نیستم.
من بیشعور نیستم.
بنابراین من احمق‌ام.
توضیح: شاید من احمق باشم، ولی حقیقت بیان‌شده در هر دو فرضیه احمق بودن من را تضمین نمی‌کند. بنابراین این استدلال اشتباه است. الگوی این استدلال صوری اشتباه است. «هم بیشعور و هم احمق» نبودن فقط بدین معناست که اگر من یکی از این دو صفت را نداشته باشم، صرفاً یکی از این دو صفت را ندارم. نمی‌شود از این بیانیه نتیجه‌گیری کرد که حتماً صفت دیگر را دارا هستم.
مثال ۲:
من هم مسیحی و هم شیطان‌پرست نیستم.
من شیطان‌پرست نیستم.
پس مسیحی هستم.
توضیح: حقیقت بیان‌شده در هر دو فرضیه تضمین‌کننده‌ی مسیحی بودن من نیست. بنابراین این استدلال اشتباه است. الگوی این استدلال صوری اشتباه است. «هم شیطان‌پرست و هم مسیحی» نبودن فقط بدین معناست که اگر من یکی از این دو صفت را نداشته باشم، صرفاً یکی از این دو صفت را ندارم. نمی‌شود از این بیانیه نتیجه‌گیری کرد که حتماً صفت دیگر را دارا هستم.
استثنا: ندارد.
منابع:
Kiersky, J. H., & Caste, N. J. (1995). Thinking Critically: Techniques for Logical Reasoning. West Publishing Company.
ترجمه‌ای از:
انتشاریافته در:
مجله‌ی اینترنتی دیجی‌کالا
این ساختارش یجوریه که انگلیسیش ملموس تره. معادل دقیق واسه not both نمیشه آورد ولی به نظرم ترجمه الگوی منطقی رو میشه یجور دیگه نوشت :/ مثلا
هم P و هم Q نیست.
P نیست.
پس q هست.
البته نیست رو باید صرف کرد :)) نیستم, نیستی, نیست, نیستیم, نیستید, نیستند :))
راست می‌گی.
چقدر الگوشو بد ترجمه کرده بودم.
درستش کردم.