#5 Ad Hominem (Abusive)

تعریف: مغلطه حمله‌ی شخصی موقعی پیش می‌آید که یک شخص به جای رد کردن استدلال‌های طرف مقابلش، به خود آن شخص حمله کند، طوری که این حمله به استدلال طرف مقابل هیچ ربطی نداشته باشد.

معادل انگلیسی: (Ad Hominem (Abusive

معادل لاتین: argumentum ad hominem

معادل‌های جایگزین: اَد هامینم، مغالطه‌ی شخص‌ستیزی، مغالطه‌ی کینه‌ورزی، لعن منبع، اَنگ چسباندن، کاریکاتورسازی غرض‌ورزانه، غرض‌ورزی

 

الگوی منطقی:‌

شخص ۱ ادعا می‌کند Y صحیح است.

شخص ۱ یک احمق بیشعور است.

بنابراین Y صحیح نیست.

مثال ۱:

حریف من فکر می‌کند باید مالیات را کاهش دهیم. این حرف را زنی می‌زند که هر شب یک سطل بستنی بن و جری می‌خورد!

توضیح:‌ علاقه‌ی این زن فرضی به بستنی هیچ ربطی به مبحث کاهش مالیات ندارد و بنابراین استدلال را از هیچ لحاظ تقویت نمی‌کند. حمله‌ی شخصی موقعی اتفاق می‌افتد که شخص استدلالی دندان‌شکن در چنته ندارد و احساس درماندگی می‌کند.

مثال ۲:

تونی دوست دارد باور کند که منشاء حیات یک «تصادف» است. تونی یک حرام‌زاده‌ی کافر است که در زندان بیشتر وقت گذرانده تا کلیسا، بنابراین او تنها در زمینه‌ی ساختن پلاک قلابی ماشین منبع موثق به حساب می‌آید.

توضیح: تونی شاید یک حرام‌زاده‌ی کافر باشد. شاید او در زندان بیشتر از کلیسا وقت گذرانده باشد، ولی این بیانات هیچ ربطی به استدلال او راجع به منشاء حیات ندارند.

استثنا: اگر حمله به شخص به استدلالش مربوط باشد، این کار مغلطه نیست. در مثال اول، اگر موضوع مورد بحث معاف کردن شرکت بن و جری از پرداخت مالیات باشد، اشاره به علاقه‌ی زن به بستنی‌های این شرکت می‌تواند مدرکی دال بر تعارض منافع (Conflict of Interest) باشد.

راهنمایی: وقتی دیگران به جای استدلال‌تان به خودتان حمله می‌کنند، این حاکی از کیفیت استدلال‌تان است. این نشان می‌دهد حریف‌تان احساس درماندگی می‌کند.

منابع:

Walton, D. (1998). Ad hominem arguments. University of Alabama Press.

ترجمه‌ای از:

Logically Fallacious

۵/۵ - (۱ امتیاز)
9 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

  1. adrien گفته:

    مغلطه‌ی جالبی بود و البته پرکاربرد. به نظرت این مغلطه بیشتر توی ایران استفاده می‌شه یا مغلطه‌ی اد هاک؟
    به نظرم توی ایران اد هاک بیشتر استفاده می‌شه. لااقل من بیشتر دیدم.

    پاسخ
  2. سَدان گفته:

    البته نمیشه گفت زیر مجموعه ی ad fidentia هست ولی دو تاشونم تو کتگوری حمله به مخاطب قرار میگیرن، داریم همچین کتگوریی؟

    پاسخ
    • فربد آذسن گفته:

      تا جایی که می‌دونم نه. تنها کتگوری مشترک بین این دوتا اینه که جفتشون مغلطه‌ی مادی‌ان (Informal Fallacy).

      پاسخ
  3. سَدان گفته:

    پس یجورایی میشه گفت ad hominem زیر مجموعه ی ad fidentia هست ولی حالت حمله ای شدید تری داره چون بجای اعتماد بنفس مخاطب کل شخصیتشو زیر سوال میبره :/
    اینجا مثالایی که بو بنت آورده تو کانتکست مکالمه ی مستقیم با خودش اون شخص نیست، ولی مطمئنا میشه توی مکالمه هم از این مغلطه استفاده کرد ؟!

    پاسخ
    • فربد آذسن گفته:

      همون‌طور که بو بنت توی مقدمه‌ی کتاب می‌گه، خیلی از مغلطه‌ها با هم شباهت/هم‌پوشانی دارن و اسمشون اهمیت چندانی نداره. هدف از جدا کردن‌شون مشخص کردن راه‌های جزئی و قابل‌مشاهده‌ایه که منطق و عقلانیت به انحراف کشیده می‌شه.

      حمله به خودباوری هم با حمله‌ی شخصی هم‌پوشانی داره، ولی همون‌طور که گفتی، ad hominem حالت شدیدتری داره و اساساً خصمانه‌ست، درحالی‌که حمله به خودباوری می‌تونه خصمانه نباشه.

      آره دیگه. مغلطه‌های حمله‌ی شخصی اکثراً توی مکالمه اتفاق می‌افتن و نمونه‌شون هم زیاده.

      پاسخ