تعریف: مغلطه نادانی خودسرانه موقعی اتفاق میافتد که شخصی حاضر نباشد اطلاعات یا دادههایی را که باورهای فعلیاش را نقض میکنند مدنظر قرار دهد، چون دوست ندارد باورش را تغییر دهد.
معادل انگلیسی: Willed Ignorance
الگوی منطقی:
من به X اعتقاد دارم.
مدرکی که به من نشان دادی حاکی از Y است.
من حاضر به دیدن و شنیدن آن نیستم، چون نمیخواهم از باور به X دست بکشم.
مثال ۱:
من دوست ندارم هیچ عنصر بیرونیای باورهای شخصی منو تهدید کنه. من فقط با کسایی رفتوآمد میکنم که باورهاشون با من یکسان باشه.
توضیح: این تفکر مغلطهآمیز رایجتر از آن است که فکرش را میکنید. افراد زیادی از کلیت جامعه کنار میکشند و برای راحتی خاطرشان خودشان را به خردهجوامعی متشکل از افراد همنظر و همعقیده محدود میکنند.
مثال ۲:
همون چیزایی که میدونم کفایت میکنه. دیگه بحث کردن وقتتلفیه.
توضیح: سر باز زدن از بحث کردن یا پرهیز از قرار دادن خود در معرض اطلاعات متناقض با باورهای شخصی مغلطهآمیز است.
استثنا: در بعضی شرایط نادانی واقعاً به نفع آدم است. گاهی بهتر است آدم در سرابی دلخوشانه باقی بماند تا اینکه با حقیقتی تلخ و سنگین روبرو شود که هنوز از لحاظ روانی برای پذیرفتنش آمادگی ندارد.
منابع:
مغلطهای رایج در اینترنت. منبع آکادمیک برای آن یافت نشد.
ترجمهای از:
انتشاریافته در:
مجلهی اینترنتی دیجیکالا
واقعا مغلطه رایجیه منتها همینطور که بنت تو استثناء این مغلطه گفت،ندونستن یه حقیقت تلخ و واردش نشدن خیلی اوقات بهتر از دانستن اونه. من شخصا از ندونستن بعضی مطالب تلخ و وحشتناک مثل اتفاقات درون دارک وب بشدت راضیم.
بعد یه سوال دارم اینکه بعد از دیدن چند فیلم یا قسمت بد از یه مجموعه یا فرانچایز قسمت های بعدی اون اثر دیگه نمی بینیم هم جز استثناء های این مغلطه است؟
تصمیم برای ندیدن ادامهی یک فیلم یا سریال کلاً مغلطه نیست که بخواد استثنای این مغلطه حساب بشه، چون کلاً جنبهی استدلالآمیز نداره.
نه دیگه مثلا میگیم با توجه به روندی که سریال گرفته دیگه درست نمیشه و ارزش دیدن ندارد پس من نمی بینم. مثلا بگم got برای من توی همین فصل هفتم تموم شد و دیگه فصل بعد نمی بینم الان بدون دیدن فصل ۸ گفتم که got تو فصل ۸ خوب نیست و استدلالم برای این حرف روند سریال بوده. این استدلال مغلطه هست یا نه؟
آهان. آره این استدلاله.
بستگی داره چقدرجدی بیانش کنی. اگه واقعاً بخوای از لحاظ منطقی ثابت کنی که چون فصل ۷ بد بوده، فصل ۸ هم ندیده بده، باید یکم بیشتر توضیح بدی. مثلاً بگی فلان داستان فرعی رو دیگه نمیشه جمعش کرد، چون تو فلان فصل فلان تغییراتو توش ایجاد کردن و فلان شخصیت مهم رو حذف کردن و… این داستان فرعی روی کل داستان تاثیر میذاره.
در غیر این صورت این بیانیه به طور خشکوخالی مغلطهآمیزه، چون داستانهایی بودن که فراز و فرودهایی داشته باشن و آخرش پایان رضایتبخشی داشته باشن.
اگه قصد استدلال کردن نداشته باشی و صرفاً بگی حسم اینو میگه که فصل ۸ هم بده و نمیخوام وقتمو تلف کنم، نه مغلطهآمیز نیست.
مغلطه ی اساتید عزیزمون…
The Cardinal Sin of Iran’s Academia