لینک دانلود همهی مقالات مجموعهی «آشنایی با اساطیر کطولحو» در قالب فایل PDF
مردانی که از قوهی ذهنی بیشتری بهرهمند باشند میدانند که بین آنچه حقیقی و غیرحقیقی است، تفاوت قابلملاحظهای وجود ندارد.
مقبره
املا/معادل (های) فارسی: اساطیر کثلهو در صنعت گیم
نمونهای از بازیها: احضار کثلهو (۱۹۸۱)، احضار کثلهو (۲۰۰۵)، احضار کثلهو! (۲۰۱۷)
تاریخچهی حضور اساطیر کثلهو در صنعت گیم نیز همچون تاریخچهی حضور آن در سینما تعریف چندانی ندارد. داستانهای اساطیر عموماً پر از رمز و راز هستند و آهنگ روایی و زمینهسازی کندی دارند، در حالی که بازیها عموماً روی اکشن یا حداقل گرهگشایی تکیه دارند. با این حال، میتوان ادعا کرد که پیادهسازی ایدههای لاوکرفتی در بازی در مقایسه با فیلم راحتتر است.
همانند قسمت قبل، ما در اینجا تمامی بازیهای لاوکرفتی را مورد بررسی قرار نخواهیم داد، ولی سعی شده تا به تمامی آثار مهم اشاره شود:
شاید اولین بازی مهم لاوکرفتی بازی نقشآفرینی احضار کثلهو باشد که شرکت کیهاسیوم (Chaosium) آن را در سال ۱۹۸۱ منتشر کرد. تا پیش از انتشار احضار کثلهو، بازیهای نقشآفرینی مطرح همچون سیاهچالهها و اژدهایان (Dungeons & Dragons) و شروران و یاغیان (Villains & Vigilantes) حال و هوایی قهرمانانه و اکشن داشتند، ولی احضار کثلهو بازیبازها را مجاب میکرد تا از طریق پیدا کردن سرنخ، معمایی هولناک را آهسته و پیوسته حل کنند. سناریوهای بازی در حالت استاندارد در دههی ۱۹۲۰ واقع شدهاند.
بسیاری از سناریوهای بازی بیشتر به سمت حال و هوای سری ایندینیا جونز متمایل هستند تا کارهای لاوکرفت، ولی این بازی حاوی خدایان، گونههای جاندار، طلسمها و کتابهای جادویی قدیمی و جدید بسیاری بود که هرچه بیشتر به غنیتر کردن اسطوره و گسترش دادن دامنهی مخاطب آن کمک کردند.
احضار کثلهو همچنان پرطرفدار است و ویرایش هفتم آن اخیراً منتشر شد.
کیهاسیوم همچنین یکی از اولین بازیهای رومیزی لاوکرفتی را منتشر کرد: وحشت آرخام (Arkham Horror). زمینهی اصلی بازی شهر آرخام است، ولی بازیکنان میتوانند موقتاً به مکانهای دیگری چون رالیه و سرزمین رویاها سفر کنند.
وظیفهی بازیکنان جلوگیری از ورود هیولاها از دروازههایی است که سرتاسر آرخام پراکنده شدهاند. همچنین آنها باید دروازهها را ببندند تا مانع تسخیر شدن دنیا به دست قدیمیگانگان شوند.
شرکت فانتزی فلایت گیمز (Fantasy Flight Games) این بازی را در سال ۲۰۰۵ بازنشر کرد. همچین این شرکت در سال ۲۰۱۳ یک بازی رومیزی جدید به نام وحشت الدیتریچ (Elditrich Horr) منتشر کرد که شباهت زیادی به وحشت آرخام دارد، ولی زمینهی آن از آرخام به کل کرهی زمین وسعت پیدا کرده است.
یکی از اولین بازیهای کامپیوتریای که با الهام از اساطیر کثلهو ساخته شد، بازی سایهی شهابسنگ (Shadow of the Comet) بود که در سال ۱۹۹۳ منتشر شد. پیرنگ داستان حول محور عکاسی بریتانیایی در دههی ۱۹۱۰ میچرخد که داستان مردی را میشنود که پس از تلاش برای بررسی دنبالهدار هالی (Halley’s Comet) که بالای شهر خیالی ایلزماوث (Illsmouth) رویت شده، مجنون میشود.
پس از رسیدن به ایلزماوث (که ارجاعی مشخص به «اینزماوث» است)، این عکاس متوجه میشود که رد شدن یک ستارهی دنبالهدار بر فراز شهر فقط بخش کوچکی از ماجراست.
داستان بازی حال و هوای لاوکرفتی نسبتاً اصیلی دارد، چون اسلوب کلی آن، پی بردن تدریجی شخصیت اصلی به رازی مخوف در یک شهر ساحلی بهظاهر آرام و بیسر و صداست. بازی حاوی اشاراتی مستقیم به نکرونومیکون، کثلهو و یوگ-سوتوث است.
دنبالهی بازی، زندانی یخ (Prisoner of Ice) که در سال ۱۹۹۵ منتشر شد، اقتباسی آزاد از «در کوهستان جنون» بود.
احضار کثلهو: گوشههای تاریک زمین ((Call of Cthulhu: Dark Corners of the Earth شاید شناختهشدهترین بازی لاوکرفتی باشد که تاکنون منتشر شده است. این بازی ابتدا در سال ۲۰۰۵ برای ایکسباکس و سال ۲۰۰۶ برای رایانههای شخصی منتشر شد.
احضار کثلهو یک شوتر اول شخص است، ولی پازل، قسمتهای مخفیکاری و همچنین رگههایی از سبک ترس و بقا (Survival Horror) نیز دارد.
این بازی عناصر داستانیای از سایهای بر فراز اینزماوث و سایهی فراسوی زمان وام گرفته و آنها را در جهتی که پیشبرندهی یک بازی اکشنمحور باشد، توسعه داده بود.
موجودات کثلهوییای که در بازی حضور داشتند شامل عمیقزادگان، ایثنشینها، مرجانهای پرنده، شوگوثها و همچنین دعجون و هایدرا میشود.
در سال ۲۰۰۷، استودیوی فراگورز (Frogwares) که عمدهی شهرت خود را مدیون ساختن بازیهای ماجرایی با محوریت شرلوک هلمز بود، بازی شرلوک هلمز: بیدارشده (Sherlock Holmes: The Awakened) را منتشر کرد؛ بازیای که تقاطع (Cross-Over) دنیای شرلوک هلمز و اساطیر کثلهو محسوب میشود.
در این بازی هلمز و واتسون درگیر فعالیتهای کالتی میشوند که در صدد بیدار کردن کثلهو و بازگرداندن او به سطح زمین هستند.
بیدارشده نسبت به استاندارد داستانهای شرلوک هلمز جو بهمراتب تاریکتری داشت و اولین بازی شرلوک هلمز بود که در ایالات متحده درجهبندی سنی بزرگسال (M) را دریافت کرد، ولی با بازخورد بسیار مثبتی مواجه شد.
فراگورز همچنین یک بازی جهانباز کارآگاهی به نام شهر مغروق (The Sinking City) را معرفی کرده است که تاریخ انتشار آن معلوم نیست، ولی یک بازی لاوکرفتی امیدوارکننده به نظر میرسد.
استودیوی سایوناید (Cyonide Studios) تصمیم دارد در سال ۲۰۱۷ یک بازی لاوکرفتی به نام احضار کثلهو منتشر کند. سبک و سیاق بازی بیشتر به ذات اکشنمحور گوشههای تاریک زمان شبیه است تا ذات ماجرایی و کارآگاهی عناوین پیشین.
پرداختن به بازیهایی که از اساطیر کثلهو الهام گرفتهاند، موضوعی است که سلسله مقالاتی جداگانه میطلبد، چون تاثیر لاوکرفت در حوزهی بازیهای رایانهای از هر حوزهی دیگری بیشتر بوده است، ولی برای خالی نبودن عریضه به چند مورد اشاره میکنیم:
استودیوی سیلیکون نایتز (Silicon Kinghts) در سال ۲۰۰۲ بازی تاریکی بیانتها: مرثیهای برای هوشیاری (Eternal Darkness: Sanity’s Requiem) را برای کنسول گیمکیوب ساخت. این بازی شباهتهای زیادی به اساطیر کثلهو دارد و حاوی عناصری چون کتابهای کهن و موجودات عجیب و غریبی است که قصد دارند به سطح زمین بازگردند.
بلادبورن (Bloodborne) که در سال ۲۰۱۵ برای پلیاستیشن ۴ منتشر شد، از آثار لاوکرفت (و همچنین وحشت گوتیک و معماری ویکتوریایی) عناصر زیادی را وام گرفته است. در بازی موجودات خدامانند بسیاری وجود دارند که به قدیمیگانگان متعال (مثل کثلهو) شباهت دارند. همچنین داستان بلادبورن در نیمهی دوم بازی حول محور بازگشت احتمالی مونپرزنس میچرخد؛ موجودی خدامانند که با ماه ارتباط دارد. در بازی شخصیتهای مونثی هستند که درست مانند دختر ویتلی پیر در وحشت دانویچ، موجوداتی بیگانه باردارشان میکند.
تاریکترین سیاهچاله (Darkest Dungeon) یک بازی سیاهچالهپیمایی (Dungeon Crawling) است که در سال ۲۰۱۶ برای رایانههای شخصی منتشر شد و جو خققانآور و تاریک آن یادآور داستانهای اساطیر است. داستان بازی راجعبه عمارتی است که ساحتمان اصلیاش و محیط اطراف آن به تاریکی و موجوداتی وحشتناک و درکناپذیر آلوده شدهاند و وظیفهی بازیباز، فرستادن گروهی از مبارزان برای پاکسازی سیاهچاله است. امکانش هست که این مبارزان به شکلی فجیع کشته شوند یا بهتدریج کارشان به جنون کشیده شود. تاریکترین سیاهچاله به طور مستقیم به عناصر اساطیر کثلهو اشاره نمیکند، ولی یکی از شخصیتهای بازی خود را آواتار آشوب خیزان (لقب نیارلاتهوتپ) معرفی میکند.
با اینکه جایگاه فعلی اساطیر کثلهو در صنعت بازی از جایگاه آن در صنعت فیلم چندان بهتر نیست، ولی آیندهی آن روشنتر به نظر میرسد. در حال حاضر دو بازی که کم و بیش امیدوارکننده به نظر میرسند و تبلیغات خوبی هم برایشان شده، در دست تولید هستند و بازیهای رومیزی و کارتی بسیاری مبتی بر اساطیر منتشر شدهاند. ظاهراً بازیسازان به محبوبیت رو به افزایش اساطیر پی بردهاند و از کجا معلوم؛ شاید به لطف پیشرفت واقعیت مجازی، در آیندهای نزدیک شما نیز بتوانید با یک شوگوث رو در رو شوید.
حقیقتش تعداد کم بازی ها شوکه کننده بود.
چون جو کلی و چاچوب بازی های اشاره و کلیک (کشف رازهای داستان با پیدا کردن ایتم ها و گذاشتنشون کنار هم تا یه کل منسجمی تشکیل بشه) خیلی مناسب وحشت لاوکرفتیه.