تعریف: مغلطه بوم‌شناسی موقعی پیش می‌آید که شخصی با توسل به داده‌های آماری‌ای که درباره‌ی یک گروه خاص عرضه شده، درباره‌ی فردی داخل آن گروه به شکلی مطلق‌گرایانه نتیجه‌گیری کند. معادل انگلیسی: Ecological Fallacy معادل‌های جایگزین: مغلطه‌ی استنتاج بوم‌شناسانه الگوی منطقی: گروه X دارای ویژگی Y است. شخص ۱ در گروه X است. بنابراین شخص […]
تعریف: مغلطه یک بام و دو هوا موقعی پیش می‌آید که شخصی دو موقعیت متفاوت را با معیارهای متفاوت بسنجد، در حالی‌که معیار سنجشش باید یکسان باشد. این مغلطه در استدلال‌هایی پیش می‌آید که هدف‌شان تایید یا رد استدلالی دیگر به شکلی غیرمنصفانه است. معادل انگلیسی: Double Standard الگوی منطقی: شخص ۱ ادعای X را […]
تعریف: مغلطه تمایز بدون تفاوت موقعی پیش می‌آید که شخصی با استناد به زبان ادعا کند که فلان موضع از موضع دیگر متفاوت است، در حالی‌که هر دو موضع یکسان باشند – حداقل در عمل. معادل انگلیسی: Distinction Without a Difference الگوی منطقی: حرف A با اولین حرف الفبا تفاوت دارد. مثال ۱: سرجیو: امکان […]
این مقاله ترجمه‌ی محتوای ویدئوی ۴ قسمتی کانال Alternate History Pub درباره‌ی این موضوع است. جنگ جهانی دوم سرنوشت بشر را دگرگون کرد. در خونین‌ترین نبرد تاریخ بشریت، ایدئولوژی‌ها و گروه‌هایی که از چند قرن پیش در حال پرورش یافتن بودند، به شدیدترین شکل ممکن با هم درگیر شدند. در خط زمانی‌ای که ما در آن […]
تعریف: مغلطه انفصال موقعی پیش می‌آید که شخصی استدلال کند یک عضو به احتمال زیاد بخشی از یک زیرمجموعه است، نه عضوی از مجموعه که شامل زیرمجموعه است. این مغلطه معمولاً از طرز تفکری ناشی می‌شود که گزینه‌های پیش‌رو را جدا از هم در نظر می‌گیرد، نه اعضایی از یک مجموعه. در صورت ارائه‌ی اطلاعاتی […]
تعریف: مغلطه انکار رابط هم‌بسته موقعی پیش می‌آید که شخصی انتخاب‌های جایگزین ارائه کند، ولی در عمل انتخاب جایگزینی در کار نباشد. این مغلطه ممکن است موقعی پیش آید که دو عبارت ناسازگار (Correlative Conjunction) به‌عنوان گزینه‌هایی مطرح شوند و به جای انتخاب یکی از این دو مورد، گزینه‌ی سومی معرفی شود، معمولاً با هدف […]
تعریف: مغلطه انکار گزاره‌ی مقدم مغلطه‌ای صوری است و موقعی پیش می‌آید که در فرضیه‌ی استاندارد اگر/پس، گزاره‌ی مقدم (جمله‌ای که پس از «اگر» می‌آید) ناصحیح در نظر گرفته می‌شود و سپس نتیجه‌گیری می‌شود که گزاره‌ی تالی (جمله‌ای که پس از «پس» می‌آید) نیز ناصحیح است. معادل انگلیسی: Denying the Antecedent الگوی منطقی: اگر P، […]
تعریف: مغلطه انکار عبارت به‌هم‌پیوسته مغلطه‌ای صوری است که در فرضیه‌ی نخستش بیان می‌کند که حداقل یکی از دو عبارات به‌هم‌پیوسته (گزاره‌ی مقدم و تالی) اشتباه است و نتیجه‌گیری می‌کند که عبارت دیگر باید صحیح باشد. معادل انگلیسی: Denying a Conjunct الگوی منطقی: هم P و هم Q نیست. P نیست. پس Q هست. […]
«اگه غم سر دلت نشسته، گلیترستیم راست کارته. وقتی مصرفش می‌کنی، انگار هرچی دور و برته روح پیدا می‌کنه، فاز می‌گیره، زنده می‌شه؛ انگار کل بدنت داره از نو ساخته می‌شه و آینده‌ت هم پا به پاش تغییر می‌کنه.» گرگلیک (Greglik) درست مثل دنیای واقعی، دنیای خیالی باکیفیت نیز دارای موادی باشد – قانونی یا […]
تعریف: مغلطه تحریف معنی موقعی پیش می‌آید که شخصی واژه یا عبارتی را طوری تعریف کند که دفاع از موضعش کار آسان‌تری شود. معادل انگلیسی: Definist Fallacy معادل‌های جایگزین: مغلطه‌ی تعریف متقاعدکننده، بازتعریف الگوی منطقی: X معنی A است. X برای استدلال من ضرر دارد. بنابراین A را طوری تعریف می‌کنیم که معنی‌اش Y باشد. […]
تعریف: مغلطه خارج از بطن موضوع موقعی اتفاق می‌افتد که جمله‌ای بدون توجه به بافت یا بطنی که در آن بیان شده نقل شود، طوری که معنی‌اش دچار تحریف شود. معادل انگلیسی: Contextomy معادل‌های جایگزین: مغلطه‌ی خارج از بافت الگوی منطقی: استدلال X در بطن ۱ معنی ۱ را می‌دهد. استدلال X خارج از بطن […]
چند سالی می‌شود که کانال یوتیوب جعبه‌ابزار بازی‌سازان (Game Maker’s Toolkit) در ویدئوهایی کوتاه و آموزنده به بررسی و توصیف جنبه‌های مختلف بازی‌های ویدئویی و مفاهیم مربوط به این حوزه می‌پردازد. من تصمیم گرفتم محتوای این ویدئوها را با کمی تصرف و منطبق کردن آن با مدیوم نوشتار، به فارسی برگردانم. این سری مقالات برای […]
تعریف: مغلطه تئوری توطئه موقعی پیش می‌آید که شخصی ادعا کند که نمی‌تواند ادعا/استدلالش را ثابت کند، چون گروهی متشکل از دو نفر یا بیشتر مدرک موردنیاز برای اثبات ادعا/استدلالش را نابود یا پنهان کرده‌اند. وقتی کسی درستی یا دقت ادعای گوینده را به چالش بکشد، گوینده در جواب می‌گوید که آن شخص نیز در […]
تعریف: مغلطه پیوستگی موقعی پیش می‌آید که شخصی فرض کند شرایط خاص از شرایط کلی محتمل‌تر هستند. این مغلطه ناشی از طرز تفکری‌ست که گزینه‌های پیش‌رویش را جایگزین یکدیگر در نظر می‌گیرد، نه زیرمجموعه‌هایی از مجموعه‌ای کلی‌تر. این مغلطه موقعی شدت می‌گیرد که با ارائه‌ی اطلاعاتی گزینش‌شده به مخاطب، او را ترغیب کرد زیرمجموعه را […]
تعریف: مغلطه اشتباه گرفتن مساله‌ی توضیح‌داده نشده با مساله‌ی توضیح‌ناپذیر موقعی پیش می‌آید که شخصی فرض را بر این بگیرد مساله‌ای که در حال حاضر نمی‌توان توضیح داد، توضیح‌ناپذیر است (یعنی توضیح آن غیرممکن است). این طرز تفکر مشکل‌ساز است، چون ما نمی‌دانیم در آینده چه شرایطی پیش می‌آید. شاید این شرایط جدید توضیح مساله‌ی […]
آخرین دیدگاه‌ها
(Ad Hominem – Abusive) | مغلطه به زبان آدمیزاد (۵)