تعریف: مغلطه اشتباه گرفتن توضیح با توجیه موقعی پیش می‌آید که شخصی وانمود کند توضیح یک موضوع تلاش برای توجیه آن، دلیل‌تراشی برای وقوع آن یا مدرکی برای تایید صحت آن است. معادل انگلیسی: Confusing an Explanation with an Excuse الگوی منطقی: شخص ۱ درخواست می‌کند ادعای X توجیه شود. شخص ۲ ادعای X را […]
تعریف: مغلطه نقض خود موقعی پیش می‌آید که استدلال خودش را نقض کند و به همین دلیل صحیح بودن آن غیرممکن باشد. معادل انگلیسی: Conflicting Conditions معادل لاتین: contradictio in adjecto معادل‌های جایگزین: حرف خود را نقض کردن، ایده‌ای که خودش را نقض کند مثال ۱: تنها چیزی که قطعی‌ست عدم قطعیت است. توضیح: طبق […]
تعریف: مغلطه سوال پیچیده به سوالی اشاره دارد که پیش‌فرضی در آن نهفته است و در این پیش‌فرض نیز معنایی ضمنی نهفته است. این معنا از شخص سوال‌کننده در برابر تهمت ادعای بی‌پایه‌واساس محافظت می‌کند. این مغلطه گفتمانی‌ست که هدف از آن گمراه کردن طرف مقابل است و موقعی به مغلطه تبدیل می‌شود که مخاطب نتواند […]
تعریف: مغلطه جایگزین کردن جملات شرطی یعنی جابجا کردن گزاره‌ی مقدم و تالی با یکدیگر در یک بحث منطقی. معادل انگلیسی: Commutation of Conditionals معادل‌های جایگزین: مغلطه‌ی گزاره‌ی تالی، تبدیل کردن جمله‌ی شرطی الگوی منطقی: اگر P پس Q. بنابراین اگر Q پس P. مثال ۱: اگر مدرک دکترا داشته باشم، پس باهوشم. بنابراین، اگر باهوش […]
تعریف: مغلطه استدلال دایره‌وار، نوعی استدلال است که در آن پیش‌فرض‌ها گزاره را تایید می‌کنند، اما خود پیش‌فرض‌ها هم توسط گزاره تایید می‌شوند. در چنین شرایطی، دور باطلی ایجاد می‌شود که در آن هیچ اطلاعات مفیدی به اشتراک گذاشته نمی‌شود. این مغلطه اغلب درون‌مایه‌ی طنزآمیز دارد. معادل انگلیسی: Circular Reasoning معادل لاتین: circulus in demonstrando معادل‌های […]
در سپتامبر ۲۰۱۹، چندتا عکس از جاستین ترودو نخست‌وزیر وقت کانادا منتشر شد که جنجال زیادی به پا کرد و نظر عمومی و خصوصاً طرفداران لیبرالش را نسبت به او خدشه‌دار و خوراک تبلیغاتی به‌موقع و موثری برای مخالفانش فراهم کرد. دوتا از این عکس‌ها در مهمانی آموزشگاهی گرفته شده که ترودو در ۲۹ سالگی […]
تعریف: مغلطه تعریف دایره‌وار موقعی پیش می‌آید که شخصی عبارتی را با استفاده از عبارات داخل خود تعریف تعریف کند. جالب اینجاست که در همین تعریف با به کار بردن عبارت «تعریف» آن تعریف تا حدی مقصر است. بسیار خب، من زیاد دارم از واژه‌ی تعریف استفاده می‌کنم. لعنتی! دوباره ازش استفاده کردم. معادل انگلیسی: Circular […]
تعریف: مغلطه گلچین کردن موقعی پیش می‌آید که شخصی برای متقاعد کردن دیگران از میان مدارک موجود بخشی را که با موضع خودش همسوست به مخاطبان خود عرضه کند و بخشی را که ضد موضع خودش است پنهان نگه دارد. هرچقدر که مدرک پنهان نگه داشته شده قوی‌تر باشد، استدلال شخص مغلطه‌آمیزتر است. معادل انگلیسی: Cherry […]
نورومنسر کاری سفارشی بود. اگر سفارش نوشتن رمان را دریافت نمی‌کردم، نمی‌دانم چند سال طول می‌کشید تا با میل خودم یک رمان بنویسم. اگر در زمان دریافت سفارش این سوال را از من می‌پرسیدید، می‌گفتم ۱۰ سال، ولی با این حال، احتمالش بود که این اتفاق هیچ‌وقت نیفتد. وقتی پای این مسائل در میان باشد، […]
تعریف: مغلطه فروکاست‌گرایی سببی موقعی پیش می‌آید که شخصی گمان کند یک اتفاق فقط یک دلیل یا علت دارد، در حالی‌که تعداد دلایل و علل وقوع آن بیشتر از یک مورد است. معادل انگلیسی: Causal Reductionism الگوی منطقی: X پس از Y اتفاق افتاد. بنابراین Y باعث وقوع X شد (گرچه که A، B، C و… […]
تعریف: مغلطه بولوریسم ترکیبی از استدلال دایره‌وار (Circular Reasoning) و مغلطه‌ی توسل به ریشه‌ها (Genetic Fallacy) است. این مغلطه موقعی پیش می‌آید که شخصی به بهانه‌ی مشکوک بودن به نیت شخص استدلال‌کننده، هویت اجتماعی او یا هر ویژگی دیگری که به هویتش مربوط باشد، استدلالش را رد کند. معادل انگلیسی: Bulverism الگوی منطقی: شخص ۱ استدلال […]
تعریف: مغلطه پنجره‌ی شکسته موقعی پیش می‌آید که شخصی به اشتباه فکر کند که نابود کردن چیزی و پول خرج کردن برای ترمیم آن برای جامعه سود خالص به همراه دارد. در مقیاسی گسترده‌تر، این مغلطه به میل افراد به عدم توجه کافی به هزینه‌ی خسارات واردشده، خصوصاً خسارتی که جلوی چشم‌شان نباشد (خواه جنبه‌ی اقتصادی […]
تعریف: مغلطه پیروی کورکورانه از مرجعیت موقعی پیش می‌آید که شخصی درست بودن ادعایی را صرفاً با اتکا بر جایگاه مرجعی که آن را بیان کرده بپذیرد. گاهی اوقات شخص آنقدر تحت نفوذ گوینده است که حتی مدرکی که حرف مرجع را رد کند نمی‌پذیرد. این مرجعیت ممکن است پدر و مادر، مربی، رییس، رهبر نظامی […]
مشخصات کتاب خدمات دستگاه هیولاساز دمشقی نویسنده: بهزاد قدیمی سال انتشار: ۲۰۱۸ سبک: وحشت خلاصه‌ی داستان رمان خدمات دستگاه هیولاساز دمشقی درباره شخصیتی به نام شالجوم است. برخی معتقدند که شاعری مشاعری بوده که در قرون گذشته اطراف حلب می‌زیسته، و عده‌ای دیگر براین باورند که شالجوم در حقیقت هیولایی غیرموجه بوده که در اثر معاشرت […]
تعریف: مغلطه نمونه‌گیری متعصبانه موقعی پیش می‌آید که شخصی با استناد بر نمونه‌ای که متعصبانه انتخاب شده است، یا نمونه‌ای که هدف از انتخاب آن متفاوت جلوه دادن جمعیت مورد مطالعه از واقعیت امر است، درباره‌ی آن جمعیت نتیجه‌گیری کند. این مغلطه با مغلطه‌ی تعمیم شتاب‌زده (Hasty Generalization Fallacy) شباهت دارد، اما فرق‌شان این است که […]
آخرین دیدگاه‌ها
(Ad Hominem – Abusive) | مغلطه به زبان آدمیزاد (۵)